Με την ονομασία ωχρά κηλίδα ή ωχρά ονομάζουμε την κεντρική περιοχή του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του ματιού, που προσλαμβάνει τα οπτικά ερεθίσματα. Αποτελεί την πιο ευαίσθητη περιοχή και είναι απαραίτητη για να μπορούμε να διακρίνουμε τις λεπτομέρειες και τα χρώματα.
Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας αποτελεί ένα φάσμα αλλοιώσεων στην ωχρά οι οποίες παρουσιάζονται σε άτομα συνήθως μετά τα 60 , με τη συχνότητα να αυξάνεται με την ηλικία. Καταστρέφει προοδευτικά την οξεία κεντρική όραση που είναι απαραίτητη για να βλέπει κανείς καθαρά τα αντικείμενα και βασική για τις καθημερινές μας δραστηριότητες (διάβασμα , οδήγηση, τηλεόραση κτλ). Κύριοι παράγοντες κινδύνου για την ΗΕΩ είναι η ηλικία, γενετικοί παράγοντες , το κάπνισμα, και η διατροφή. Υπάρχουν δύο γενικές κατηγορίες, η Ξηρού τύπου ΗΕΩ και η Υγρού τύπου ΗΕΩ.
Ξηρού τύπου ΗΕΩ
Η ΗΕΩ ξηρού τύπου έχει αργή πορεία εξέλιξης . Στα αρχικά στάδια μπορεί να μην υπάρχουν συμπτώματα και η διάγνωση να γίνεται από τον οφθαλμίατρό σας. Συνήθως η πάθηση εξελίσσεται αργά και οι ασθενείς παρατηρούν ελάχιστη αλλαγή στην όρασή τους ,ένα ποσοστό όμως των ασθενών (10%-14%) θα μεταπέσουν στη υγρού τύπου ΗΕΩ , με ραγδαία επιδείνωση των συμπτωμάτων τους.
Σε προχωρημένα στάδια της νόσου αμφιβληστροειδής εμφανίζει περιοχές ατροφίας και η όραση είναι αρκετά μειωμένη.
Συμπτώματα
Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα είναι η θαμπή όραση , οι ασθενείς δυσκολεύονται να διακρίνουν λεπτομέρειες που πριν μπορούσαν και έβλεπαν, με τη χρήση εντονότερου φωτός το σύμπτωμα αυτό μπορεί και να βελτιωθεί. Σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου μπορεί να βλέπουν ένα σκοτεινό σημείο στο κέντρο της όρασής τους
Υγρού τύπου ΗΕΩ
Η υγρού τύπου ΗΕΩ αποτελεί την πιο σοβαρή μορφή της νόσου. Λόγω του οξειδωτικού στρες στην ωχρά ο οργανισμός δημιουργεί νέα αγγεία με σκοπό να μεταφέρουν οξυγόνο στην περιοχή. Τα νεοαγγεία όμως είναι εύθραυστα και σχηματίζουν μεμβράνες που διαταράσσουν τον αμφιβληστροειδή εμποδίζοντας την όραση. Επιπλέον πολύ συχνά εμφανίζουν διαρροή υγρού ή αιμορραγία. Η συλλογή υγρού και αίματος στην ωχρά κηλίδα έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση της όρασης και την βλάβη της ωχράς κηλίδας. Εαν η νόσος παραμείνει χωρίς την κατάλληλη αντιμετώπιση θα δημιουργηθεί ουλή και ολοκληρωτική καταστροφή της ωχράς κηλίδας χωρίς δυνατότητα περαιτέρω αντιμετώπισης.
Συμπτώματα
Το πλέον συνηθισμένο σύμπτωμα είναι η μεταμορφοψία, το να βλέπει κανείς τις ευθείες γραμμές να γίνονται κυματιστές, αυτό οφείλεται στην συλλογή υγρού στην ωχρά κηλίδα. Με την πρόοδο της ασθένειας και των βλαβών που δημιουργούνται εμφανίζεται και σ αυτούς τους ασθενείς μια μαύρη κηλίδα στο κέντρο της όρασής τους .
Θεραπεία υγρής ΗΕΩ
Η ΗΕΩ αντιμετωπίζεται σήμερα κατά κανόνα με φάρμακα τα οποία εγχέονται στο οφθαλμό με ένεση. Τα φάρμακα αυτά σταματούν την ανάπτυξη των νεοαγγείων και της αιμορραγίας.
Ονομάζονται αντιαγγειογεννετικοί παράγοντες και αποτελούν και τη συνηθέστερη μορφή θεραπείας . Η χορήγησή τους γίνεται με απευθείας ένεση στο βολβό , η διαδικασία είναι σχετικά απλή και ανώδυνη. Παρόλα αυτά καμία από τις θεραπείες δεν προσφέρει απόλυτη ίαση και η πάθηση είναι δυνατόν να εξελιχθεί.